احمد بن حمدون ندیم

---

احمد بن حمدون ندیم، ادیب و لغت‌شناس قرن سوم قمری بود. وی همچنین از هم‌نشینان و نزدیکان متوکل و مستعین عباسی بود.

۱ - معرفی اجمالی

---

ابوعبدالله، احمد بن ابراهیم بن اسماعیل بن داوود بن حمدون، پیشوای لغت‌شناسان زمان خود و استاد ابوالعباس ثعلب و ابن اعرابی بود. ابن حمدون از هم‌نشینان و نزدیکان متوکل شمرده می‌شد، ولی به سبب سعایت و سخن‌چینی فتح بن خاقان، متوکل او را از بغداد بیرون کرد و فرمان داد گوشش را ببرند. بعدها متوکل او را نزد خود فراخواند و صله‌های بسیاری بدو بخشید؛ از جمله آن‌که در یک روز، سی هزار دینار از خلیفه گرفت. سپس ابن حمدون هم‌نشین مستعین خلیفه عباسی شد و هدایای بیشتری از این خلیفه گرفت. ابن حمدون در بغداد اقامت داشت.

۲ - آثار علمی

---

کتاب‌هایی درباره نام کوه‌ها، آب‌ها و رودخانه‌ها، بنی مرة بن عوف، بنی عقیل، بنی طی و درباره اشعار ثابت بن قطنه نگاشته است.
جحظه برمکی در سوگ ابن حمدون مرثیه‌ای با مطلع ذیل سرود:
«آیا پس از ابن حمدون، هیچ نوشیدنی گوارا خواهد بود؛ در حالی که با مرگ او آب‌های زلال گل آلود شدند؟!
مرگ ابن حمدون برای ما ضایعه‌ای هولناک بود و کفتارها پس از او شیر شدند و برخی مردم چونان کژدم به سوی ما حرکت کردند. پس از مرگ ابن حمدون، چهره روزگار دَرهَمْ شد و از هر سو بدان بنگری، آن را عبوس و گرفته می‌بینی.»

۳ - پانویس

---